«دهکده ساحلی رامسر» سال ۱۳۹۳ با الهام از معماری سنتی شمال ایران و به منظور نمایش معماری بومی و صنایع دستی منطقه ساخته و خیلی زود به جاذبه‌ای مکمل برای این شهر گردشگرپذیر تبدیل شد. دهکده ترکیبی از کلبه‌های کاهگلی با سقف‌های پوشیده از گالی (سقف‌های لت و پوشال) برگرفته از معماری سنتی شمال ایران است. سازه‌هایی که هنرمندی و خوشفکری سازندگان آن را به رخ می‌کشد. تماشای کلبه‌های دست‌نخورده دهکده، از دیوارها تا سقف‌ها، گویای آن است که از مرحله ایده‌پردازی تا اجرا، به حفظِ ظرافت‌های هویت بومی منطقه توجه شده است.

با این وجود به نظر می‌رسد طی سال‌های اخیر آن ذوق اولیه در طراحی و حال و هوای اصیلِ روزهای نخست که همه را مجذوب خود کرد، رنگ‌باخته و رو به زوال است. برای مثال جانمایی تعدادی سازه معماری مدرن و بیگانه با حال و هوای بومی و محلی دهکده، باعث شده نما و منظر این مجموعه دچار ناهمگونی و بهم‌ریختگی‌ معناداری شود. وضعیتی که نشان می‌دهد دهکده ساحلی رامسر درحالی که سودای احیای هویت منطقه را داشت حالا خود به دردِ روستاهای مازندران دچار شده و هویتش در حال تغییری ناخوشایند و فاصله گرفتن از اهداف‌ش است. وضعیتی که نشان می‌دهد بیمِ تغییر چهره این فضای اصیل و پایان یک جاذبه گردشگری فاخر، که قابلیت برند شدن برای رامسر داشت، وجود دارد.

صنایع دستی؛ قلب تپنده دهکده

فارغ از معماری چشم‌نواز که کالبدِ دهکده بر پایه آن شکل گرفت و میراث منطقه را به رخ کشید، صنایع دستی نیز به عنوان قلب تپنده مجموعه در نظر گرفته شد. به همین دلیل از ابتدا تعدادی از کلبه‌های دهکده ساحلی با هدف تولید و عرضه زنده صنایع دستی به صورت رایگان در اختیار هنرمندان قرار گرفت. نمدمالی، چادرشب‌بافی و حصیربافی که این روزها به دلایل گوناگون حال خوشی ندارند و رو به زوال هستند، در این فضا فرصت پیدا کردند که آثار خود را به گردشگران عرضه کنند و بخشی از فرهنگ و هنر بومی منطقه را به نمایش بگذارند. با این وجود حال و هوای دهکده گویای آن است که این بخش نیز مانند فضاهای معماری رو به زوال است و چندان مرکز توجه نیست. یعنی در گشت و گذار به دهکده با رونقِ صنایع دستی یا یک کارگاه تولید و عرضه صنایع دستی که در پستو نباشد و مورد توجه باشد، مواجه نیستید. به نظر بخش تجاری مجموعه با کاربری‌های غیر صنایع دستی بر اهداف طرح سایه انداخته و اهداف اولیه از ایجادِ مجموعه کم‌رمق شده است.

دهکده ساحلی؛ فراتر از یک جاذبه گردشگری
با همه اوصاف «دهکده ساحلی رامسر» هنوز فرصت و پتانسیل آن را دارد که فراتر از یک جاذبه گردشگری معمولی و ظاهر شود. این مجموعه می‌تواند به یک برند گردشگری برای رامسر تبدیل شود و با برگزاری رویدادهای جذاب مانند جشنواره‌های صنایع دستی، نمایشگاه‌های هنری، کارگاه‌های آموزشی و برنامه‌های فرهنگی، گردشگران بیشتری را به خود جذب کند. یا با ایجاد همکاری‌های بین‌المللی و معرفی صنایع دستی منطقه به بازارهای جهانی، نقش مهمی در توسعه اقتصادی و فرهنگی منطقه ایفا کند.

شهردار رامسر: بازگشت به اهداف اولیه بررسی می‌شود

تغییرات ایجاد شده گویای آن است که فعالیت‌های دهکده ساحلی با اهداف اولیه پروژه همخوانی ندارد. اضافه شدن سازه‌های مدرن و کمرنگ شدن فعالیت‌های مرتبط با صنایع دستی، نگرانی‌هایی را درباره آینده این مجموعه ساحلی گردشگری و صنایع دستی ایجاد کرده است. این نگرانی در حالی است که بخش عمده سواحل رامسر و حتی شهرهای اطراف، فاقد فضای ساحلی فاخر و شاخصی برای گردشگران هستند. در چنین شرایطی، بازگشت دهکده ساحلی رامسر به اهداف اولیه در کنار فعالیت‌های اقتصادی می‌تواند به عنوان یک فرصت استثنایی برای جاذبه‌سازی و برند شدن مجموعه، نه تنها برای رامسر، بلکه برای کل منطقه، عمل کند.

در همین ارتباط شهردار رامسر پیرامون فعالیت دهکده ساحلی گفت: قرارداد این مجموعه مربوط گذشته است و شهرداری در آن زمان بدون توقعِ مادی و صرفا با هدف ایجادِ یک مجموعه زنده صنایع دستی و معماری بومی، در راستای توجه به روحیه تجربه‌گرای گردشگران با اجرای این طرح موافقت کرد.

مصطفی گلجاری توضیح داد: درواقع شهرداری رامسر به دنبال آن بود که هنرمندان صنایع دستی منطقه با برگزاری کارگاههای آموزشی، فعالیت‌های ورکشاپی و تولید و فروش همزمان، صنایع دستی منطقه را به مخاطبان عرضه کنند تا از این طریق مسافران و گردشگران با صنایع دستی منطقه آشنا شوند و فضایی مفرح و لذت‌بخش برای آنان فراهم شود.

مصطفی گلجاری با توضیح اینکه پیشنهاد این طرح از سوی سرمایه‌گذار بود و قرادادی هم به این منظور از سوی شهرداری با او منعقد شد، توضیح داد: سرمایه‌گذار این طرح از کارفرماهای بومی و خوش‌فکر منطقه است و میبایست برای اجرای این طرح و ایجادِ چنین زیرساختِ مناسبی از او قدردانی شود. به همین دلیل به زودی نشستی با هدف بررسی چالش‌های این مجموعه، ارتقای سطح کیفی و عمل به اهداف اصلی شکل‌گیری مجموعه با سرمایه‌گذار برگزار خواهد شد تا اهداف اولیه طرح محقق شود.

«دهکده ساحلی» هنوز هم می‌تواند به بهترین فرصت برای جاذبه‌سازی گردشگری و تبدیل شدن به برندی فاخر برای شهر ساحلی رامسر تبدیل شود؛ به شرطی که نظارتی درست بر آن اعمال و از متولیانش حمایت لازم به عمل آید. این تغییر چهره و فاصله گرفتن از اهداف اصلی به هر دلیلی که رخ داده، باعث شده وجهِ تمایز و مزیت رقابتی‌ این زیرساختِ ساحلی، که تا پیش از این معطوف به خلاقیت و خوشفکری در پیاده‌سازی میراث منطقه و نمایش صنایع دستی بود، در معرض تهدید قرار گرفته است. به همین خاطر نیاز است که دستگاه‌های مرتبط و متولی این مجموعه برای رونق دوباره این مجموعه که ظرفیت مناسبی برای برندسازی گردشگری و صنایع دستی منطقه‌است به مسیر اولیه خود بازگردانند تا به فضایی مناسب و فاخر برای مجموعه‌ای از درآمدزایی و فعالیت‌های فرهنگی و میراثی تبدیل شود.

فرصت بازگشت به اصالت
تغییرات ایجاد شده گویای آن است که فعالیت‌های دهکده ساحلی با اهداف اولیه پروژه همخوانی ندارد. اضافه شدن سازه‌های مدرن و کمرنگ شدن فعالیت‌های مرتبط با صنایع دستی، نگرانی‌هایی را درباره آینده این مجموعه ساحلی گردشگری و صنایع دستی ایجاد کرده است. این نگرانی در حالی است که بخش عمده سواحل رامسر و حتی شهرهای اطراف، فاقد فضای ساحلی فاخر و شاخصی برای گردشگران هستند. در چنین شرایطی، بازگشت دهکده ساحلی رامسر به اهداف اولیه در کنار فعالیت‌های اقتصادی می‌تواند به عنوان یک فرصت استثنایی برای جاذبه‌سازی و برند شدن مجموعه، نه تنها برای رامسر، بلکه برای کل منطقه، عمل کند.

در همین ارتباط شهردار رامسر پیرامون فعالیت دهکده ساحلی گفت: قرارداد این مجموعه مربوط گذشته است و شهرداری در آن زمان بدون چشم‌داشت مادی و صرفا با هدف ایجادِ یک دهکده آنلاین صنایع دستی و در راستای توجه به روحیه تجربه‌گرای گردشگران این طرح را پذیرفت. به این معنی که هنرمندان صنایع دستی منطقه به صورت ورکشاپی یا زنده صنایع دستی منطقه را تولید و به مخاطبان عرضه کنند. تا از این طریق مسافران و گردشگران با صنایع دستی منطقه آشنا شوند، و فضایی مفرح و لذت‌بخش برای آنان فراهم شود.

مصطفی گلجاری با توضیح اینکه پیشنهاد این طرح از سوی سرمایه‌گذار بود و قرادادی هم به این منظور از سوی شهرداری منعقد شد، توضیح داد: سرمایه‌گذار این طرح از کارفرماهای بومی و خوش‌فکر منطقه است و میبایست برای اجرای این طرح و ایجادِ چنین زیرساختِ مناسبی از او قدردانی شود. به همین دلیل به زودی نشستی با هدف بررسی چالش‌های این مجموعه، ارتقای سطح کیفی و عمل به اهداف اصلی شکل‌گیری مجموعه با سرمایه‌گذار برگزار خواهد شد تا اهداف اولیه طرح محقق شود.

این مجموعه هنوز هم می‌تواند به بهترین فرصت برای جاذبه‌سازی گردشگری و تبدیل شدن به برندی فاخر برای شهر ساحلی رامسر تبدیل شود؛ به شرطی که نظارتی درست بر آن اعمال و از متولیانش حمایت لازم به عمل آید. به این دلیل که تغییر چهره دهکده ساحلی رامسر به هر دلیلی، باعث شده وجهِ تمایز و مزیت رقابتی‌ این زیرساختِ ساحلی، که تا پیش از این معطوف به خلاقیت و خوشفکری در پیاده‌سازی میراث منطقه و نمایش صنایع دستی بود، در معرض تهدید قرار بگیرد. به همین خاطر نیاز است که دستگاه‌های مرتبط و متولی این مجموعه برای رونق دوباره آن که ظرفیت مناسبی برای برندسازی گردشگری و صنایع دستی منطقه‌است، به مسیر اولیه خود بازگردانند تا به فضایی مناسب و فاخر برای مجموعه‌ای از درآمدزایی و فعالیت‌های فرهنگی و میراثی تبدیل شود.